Water geven in de tuin, wanneer en hoeveel geef je dan?

Hoeveel water planten en bomen nodig hebben is niet heel specifiek aan te geven. Dat hangt onder andere af van;

-Hoe groot is de boom/ plant.
-Ook de standplaats (b.v. in de volle zon of juist in de schaduw) speelt een rol.
-Daarnaast maakt het uit of er onlangs veel regen gevallen is.
-In de winter zijn bomen en planten in rust en verbruiken ze doorgaans ook minder water dan op een warme zomerdag.

Maar we hebben wel wat handvatten waarmee voor veel situaties een goede inschatting kan worden gemaakt.

Algemeen kunnen we stellen dat er beter één keer een behoorlijke hoeveelheid water kan worden gegeven, dan dat men elke dag even met een tuinslang langs de planten en bomen gaat.

Wanneer er kort water gegeven wordt komt dit water doorgaans niet bij de wortels van bomen en planten, omdat deze vaak dieper in de grond zitten. Het eerste water blijft vaak in de toplaag van de grond zitten en dit verdampt dan vaak voordat het bij de wortels is.

Een langere periode water geven b.v. met een automatische tuinsproeier (denk daarbij aan een periode van 30 min. tot 1 uur) zal er voor zorgen dat de grond meer verzadigd raakt.

Wanneer het een langere periode droog is geweest is het aan te raden om de grond te controleren na een ronde watergeven. (Het zou kunnen verbazen hoe oppervlakkig het water is blijven steken en dat er dus geen water in de diepere ondergrond ofwel bij de wortels van de bomen en planten is gekomen.)

Als de grond ter hoogte van de wortels nog droog is, kan de sproeibeurt het best met tussenpauzes herhaald worden. De grond kan het water dan iets rustiger en daardoor beter opnemen.

Van te veel water geven zal niet snel sprake zijn. (Er is pas te veel water gegeven als men in een hand grond knijpt en er komt dan water uit).

Voor planten die in potten/plantenbakken staan, geldt dat er doorgaans voldoende water is gegeven, wanneer het water via het afwateringsgat uit de pot komt lopen. Hoe vaak dit nodig is, hang ook van meerdere factoren af. Denk hierbij aan de plek van de pot/bak (in de zon verdampt het sneller en hebben planten doorgaans meer water nodig dan in de schaduw). Ook hangt het af van de grote van de bloempot/ plantenbak.

Over het algemeen geldt dat planten in een plantenbak of bloempot vaker water nodig zullen hebben, dan wanneer dezelfde plant in een border staat. Er is dan vaak minder grond ter beschikking. Ook droogt grond in een plantenbak/ bloempot sneller uit. Hierdoor kan de potgrond krimpen, waardoor het water dat gegeven wordt ook makkelijk langs de potwand en de potgrond/ kluit uit de pot loopt. Bij hele droge potten is het dus verstandig om met pauzes water te geven, zodat het water eerst rustig in de potgrond kan zakken.

Watergeven kan het best aan de voet van de planten worden gegeven. Hierdoor komt het sneller bij de wortels waardoor het opgenomen kan worden.

Wanneer water over de planten wordt gesproeid of gegoten, kunnen de planten van het water soms juist beschadigen. Zeker wanneer de zon nog schijnt kan dit zorgen voor verbranding van de bladeren.

Daarnaast kan er het best ‘s avonds water worden gegeven als de zon minder fel is. Naast het voorkomen van verbranding van het blad, zal het water ‘s avonds minder snel verdampen. De wortels van de bomen en planten hebben daardoor dan meer tijd om het water op te nemen.

Als ‘s avonds geen optie is, kan ’s ochtends heel vroeg ook een goed alternatief zijn. (Overdag als de zon volop schijnt is de minst goede optie).

Er zijn verschillende manieren om de tuinplanten van water te voorzien. We zullen hieronder een aantal mogelijkheden bespreken:

-Een ronde water geven met de tuinslang of een gieter. Een voordeel hiervan is dat het vaak niet veel kosten met zich meebrengt en dat veel mensen de mogelijkheid hebben om op deze manier water te kunnen geven. Een aandachtspunt hierbij kan wel zijn dat dit erg arbeidsintensief is wanneer het veel planten betreft. De kans dat de planten makkelijk te weinig water krijgen is daarbij groot. Doordat het water met behulp van gieter/tuinslang vaak in een grotere straal wordt aangeboden, loopt het ook makkelijk weg van de planten waar het eigenlijk voor bedoelt was.

-Een handmatig alternatief wat goed kan werken bij bomen of grote struiken is het gebruik maken van waterzakken die tegen de stam van de boom of struik geplaatst kunnen worden. Door de kleine opening aan de onderkant van een waterzak loopt het water rustig uit de zak in de grond rond om de voet van de boom. Als alternatief voor een waterzak zou er ook een gaatje geboord kunnen worden aan de onderkant van een oude emmer (liefst met een behoorlijke inhoud), waar het water dan rustig uit kan lopen nadat de emmer gevuld is. Deze manier kan wel arbeidsintensief zijn, omdat de waterzakken (of emmers) wel gevuld moeten worden en dit tijd zal kosten. Daarnaast kan het zwaar zijn om de zakken te verplaatsen als deze niet op plaats van bestemming gevuld zouden kunnen worden.

-Om een grotere oppervlakte makkelijker van water te kunnen voorzien, kan een zwenksproeier een goede optie zijn. Deze kunnen doorgaans aangesloten worden op de tuinslang. Een zwenksproeier zorgt er voor dat er niet te veel water in één keer op de zelfde plek belandt. Wanneer deze 30 tot 60 minuten op dezelfde plek blijft staan, zal de grond daar voldoende water op hebben kunnen nemen zonder dat er iemand bij hoeft te blijven.

Wanneer het bereik van de zwenksproeier niet de volledige tuin haalt, kan deze na 30 tot 60 min. verplaatst worden, net zo lang tot de hele tuin van water is voorzien.

-Wanneer er veel gebruik is gemaakt van plantenbakken of bloempotten kan er ook worden gedacht aan het gebruik van druppelslangen. Dit is een soort tuinslang met diverse dunnen slangen met stekers eraan die afzonderlijk op meerdere plekken in plantenbakken kunnen worden gezet.

Door deze druppelaarslang aan te sluiten op een kraan of watergeefsysteem, kan er op een rustige manier een ruime hoeveelheid water aan planten worden gegeven zonder dat men daar bij hoeft te blijven.

-Voor het gemak zijn er ook mogelijkheden om een automatisch watergeefsysteem voor gazon en borders aan te laten leggen. Deze systemen kunnen soms zelf nauwelijks zichtbaar in de tuin worden verwerkt. Een automatisch watergeefsysteem wordt meestal aangesloten op een pomp die water uit een sloot of waterput kan halen. Ook kan het systeem aan de waterkraan/ buitenkraan aangesloten worden. Middels een tijdschakelaar kan er dan voor worden gezorgd dat er nauwelijks over het watergeven hoeft te worden nagedacht.

Hoewel het op tijd en voldoende geven van water in principe prioriteit heeft, is het ook een optie om na te denken over hoe het gegeven water beter bij de planten komt en blijft.

-Voor planten of boompjes in plantenbakken is het vaak mogelijk om voor een waterbuffertje te zorgen. Bij het aanschaffen van een bloempot of plantenbak kan er op gelet worden of hier mogelijkheden voor zijn. Zo kan er b.v. gedacht worden aan de mogelijkheid om een overlooppijpje te plaatsen. (Een overlooppijpje zorgt er voor dat er een klein laagje water in de plantenbak/bloempot kan blijven staan. De grond droogt hierdoor minder snel uit en daardoor beschikken de planten dus langer over water).

-Bij bloempotten/ plantenbakken is het ook mogelijk om gebruik te maken van gelkorrels die water vasthouden op het moment dat er veel vocht beschikbaar is. Deze gelkorrels moeten goed door de grond gemengd worden waar de plant/boom in geplaatst zal worden. (wanneer de gelkorrels niet goed gemengd worden zouden er klonten gel kunnen ontstaan, dit is minder wenselijk).

-Daarnaast kan er ook gedacht worden aan het gebruik maken van waterstekers. Dit zijn doorgaans plastic of glazen figuren die een kleine hoeveelheid water vast kunnen houden in een bolletje o.i.d.

Wanneer deze dan middels een dunne prikker in de grond geplaatst worden, lopen deze vaak langzaam leeg en zorgen zij voor extra vocht in de grond waarin ze geplaatst zijn.

(Zelf hebben wij decoratieve waterwormen in ons assortiment met een vergelijkbare functie)

-Bij bomen en of planten in een border zouden er een soort water dammetjes om de boom of plantengroep kunnen worden gemaakt van water. Wanneer er water gegeven wordt, kan het water een beetje binnen deze dammetjes blijven hangen en heeft het langer de tijd om op de juiste plaats de grond in te zakken, waardoor de boom / plant langer over vocht beschikt. Een waterdammetje zou gemaakt kunnen worden van een rand aarde, maar er zijn b.v. ook kunststof randen op de markt die om een boom of struik geplaatst zouden kunnen worden.

-Ook kan er worden gedacht aan het afdekken van de grond met b.v. houtsnippers of een andere grondbedekker als perzikpitten o.i.d..

Wanneer de grond afgedekt is met een dergelijk materiaal zal het water minder snel kunnen verdampen als het warm is. Hierdoor blijft er ook meer vocht beschikbaar voor de wortels van bomen en planten.

Net geplante bomen en planten hebben over het algemeen vaker water nodig dan bomen en struiken die al enige tijd op een vaste plek in de tuin staan.

Voor bomen geldt dat deze de eerste 2 tot 3 jaar na het poten extra aandacht nodig hebben m.b.t. het water geven.

Dit heeft o.a. te maken met het feit dat de wortels in de eerste periode nog niet diep/verspreid genoeg zitten om voldoende water op te kunnen nemen. Ook kunnen wortels soms beschadigd zijn bij het rooien voor de verkoop, waardoor er voor de wortels tijd om te herstellen nodig is.

Wanneer het mogelijk is om het watergeven zo in te stellen dat het water vooral over de grond bij de planten kan komen (b.v. doormiddel van bevloeien) is dat altijd beter dan besproeien over de bladeren van de planten. Het nat worden van de bladeren kunnen planten in sommige situaties erg beschadigen door verbranding, zoals we al eerder aangaven.

Bij extreem hete dagen is het goed om elke dag of om de dag water te geven.

Wanneer het watergeven standaard elke dag of om de dag gedaan zou worden, kan dit ook nadelige gevolgen hebben. Wanneer de grond voortdurend nat gehouden wordt is dit voor veel planten ook niet wenselijk. Hierdoor kunnen wortels gaan rotten met als gevolg dat de plant of boom dood gaat.

Wanneer de grond weer iets droger wordt, voordat er een nieuwe watergift wordt gedaan, zullen wortels ook worden gestimuleerd om zelf op zoek te gaan en hierdoor een breder/ groter wortelgestel zullen opbouwen.

Aandachtspunt hierbij is dat de grond nooit helemaal uit moet drogen.

Als er scheuren in de grond ontstaan, is deze echt te droog. Ook is men te laat met watergeven wanneer planten al verschijnselen laten zien van droogte (b.v. het verleppen van bladeren en of takken)

Bij planten die veel water krijgen is het ook goed om in de gaten te houden of er voldoende voedingstoffen ter beschikking blijven. Voedingstoffen kunnen door veel watergiften makkelijk opgenomen zijn of wegspoelen. Eén a twee keer per jaar bemesten zal voor veel planten een welkome verzorging zijn.